Workshop Hoogbegaafdheid en communicatievraagstukken

In deze workshop verkennen we of er verband is tussen hoogbegaafdheid en de manier van communiceren. Op basis van praktijkvoorbeelden van deelnemers kijken wat je kunt doen om je communicatie met anderen te verbeteren zonder jezelf voortdurend weg te cijferen of de moed op te geven.

Door: Nelly Hazen, coach bij Boven het maaiveld Coaching in Groningen

Toegegeven, communicatie tussen mensen is op zichzelf al ingewikkeld. We verwerken informatie van de ander verschillend, interpreteren dit op basis van onze ervaringen, hebben hier mogelijk een oordeel over en reageren van hieruit naar de ander. We kunnen oprecht verbaasd zijn dat de ander je helemaal niet begrepen heeft terwijl je dacht dat je toch echt heel duidelijk was.

Wat is het effect van hoogbegaafdheid op de manier van communiceren? Op basis van het veel gebruikte Delphimodel (in: M. Kooijman-van Thiel, Hoogbegaafd. Dat zie je zó!) wordt verondersteld dat door een snelle(re) en complexe manier van denken de hoogbegaafde informatie niet alleen snel kan verwerken maar ook direct verbanden legt, meerdere perspectieven ziet en ver vooruit kan denken. Ook het hebben van een uitgebreide woordenschat en het gebruik van complexe termen en ingewikkelde zinsconstructies lijkt kenmerkend voor hoogbegaafdheid. Dat snelle denken kan er bijvoorbeeld toe leiden dat de hoogbegaafde in een gesprek al tien stappen vooruit is, meteen al verschillende scenario’s uitdenkt, daarbij ook nog eens zeer precies is in de keuze van woorden en lastige zinsconstructies gebruikt waardoor het voor de ander moeilijker kan zijn om de gedachtegang te volgen.

Volgens Tessa Kieboom en Kathleen Venderickx hebben hoogbegaafden te maken met embodio’s (uit: Meer dan intelligent van Kieboom en Venderickx). Embodio’s zijn barrières, hindernissen. Deze maken HB-ers blessuregevoelig en dat vraagt om blessurebeperking. Eén van de embodio’s gaat over communicatie. Als je als hoogbegaafde gewend bent om in je hoofd snelle stappen te maken, vergeet je nog weleens dat niet iedereen dezelfde stappen maakt en dezelfde informatie heeft. Daardoor krijgt wat je zegt ineens een hele andere invulling en ontstaat miscommunicatie en soms zelfs conflicten.

In deze workshop kijken we naar hoe je kan aansluiten in plaats van je aan te passen. Welke signalen wijzen erop dat je je gesprekspartners aan het verliezen bent en wat kan je dan doen? Je leert onderscheid maken tussen inhouds- en betrekkingsniveau in communicatie en tot slot besteden we ook aandacht aan helpende overtuigingen (ipv vooroordelen) over jezelf en de ander.